Türkiye’de elektrikli araç (EV) sayısı hızla artarken, araç sahiplerinin en çok merak ettiği konulardan biri de yasal zorunluluk olan periyodik araç muayenesi. “Elektrikli aracın muayenesi var mı?”, “Normal arabadan farkı ne?” ve en önemlisi “Muayenesi kaç yılda bir yapılır?” gibi sorular sıkça gündeme geliyor. Unutmayın, elektrikli araçlar da tıpkı içten yanmalı motorlu (İYM) araçlar gibi **TÜVTÜRK** tarafından yapılan periyodik muayeneye tabidir.
Bu rehberde, bir elektrikli araç sahibinin bilmesi gereken tüm güncel muayene süreçlerini, periyotlarını, kontrol edilen noktaları ve muayeneden tek seferde geçmek için ipuçlarını bulabilirsiniz.
Temel Fark: Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü Muafiyeti
Elektrikli araç muayenesi ile benzinli/dizel araç muayenesi arasındaki en temel ve tek büyük fark, egzoz sistemine ilişkindir. Elektrikli araçlar, doğaları gereği egzoz gazı üretmezler, yani sıfır emisyona sahiptirler. Bu nedenle:
- Elektrikli araçlar, zorunlu Egzoz Gazı Emisyon Ölçümü’nden tamamen muaftır.
Bu muafiyet dışında kalan fren sistemi, yürüyen aksam, aydınlatma ve diğer tüm güvenlik kontrolleri, İYM araçlarla aynı standartlarda ve titizlikle yapılır.
Doğru Muayene Periyotları: Aracınız Hangi Sınıfa Giriyor?
Türkiye’de araç muayene periyotları, aracın yaşına ve kullanım amacına (hususi veya ticari) göre belirlenir. Elektrikli araçlar için ayrı bir periyot uygulaması yoktur; mevcut yasal düzenlemeye tabidirler.
DİKKAT: İnternette yer alan “10 yaşından sonra her yıl” gibi bilgiler binek otomobiller için yanlıştır. O kural ticari araçlar için geçerlidir. Ruhsatınızda “Hususi” yazan M1 sınıfı aracınız için aşağıdaki tabloyu esas alın.
| Araç Cinsi (Ruhsattaki Tanım) | İlk Muayene Zamanı | Sonraki Muayene Periyodu |
|---|---|---|
| Hususi / Binek Otomobil (M1 Sınıfı) | İlk tescil tarihinden sonra 3. yılın sonunda | Her 2 yılda bir |
| Resmi / Ticari Otomobil (Taksi vb.) | İlk tescil tarihinden sonra 1. yılın sonunda | Her 1 yılda bir |
Yani, 2025 yılında sıfır kilometre bir elektrikli binek otomobil aldıysanız, ilk TÜVTÜRK muayeneniz 2028 yılında olacaktır.
TÜVTÜRK Muayenesinde Elektrikli Araçlarda Neler Kontrol Edilir?
Standart güvenlik kontrollerine ek olarak, elektrikli araçlara özgü bazı sistemler de denetlenir. İşte muayenede “Ağır Kusur” veya “Hafif Kusur” olarak değerlendirilebilecek ana kontrol noktaları:
1. Yüksek Voltaj Sistemi ve Batarya
- Batarya Kutusu ve Bağlantıları: Batarya paketinin fiziksel olarak sağlam olduğu, sızıntı veya hasar olmadığı, yüksek voltaj kablolarının (genellikle turuncu renklidir) izolasyonunun tam ve güvenli olduğu kontrol edilir. Ezik, hasarlı kablolar ağır kusurdur.
- Şarj Soketi: Şarj portunun kapağının varlığı, sağlamlığı ve fiziksel durumu kontrol edilir. Kırık veya hasarlı bir şarj portu tehlike arz edebilir.
2. Fren Sistemi
- Servis Freni: Fren diskleri, balatalar ve hidrolik seviyesi standart araçlarla aynı şekilde kontrol edilir.
- Rejeneratif Frenleme: Bu sistem doğrudan ölçülmese de, aracın genel fren performans testinde (fren test makinesinde) ortaya çıkan değerler, sistemin sağlıklı çalıştığına dair bir gösterge olarak değerlendirilir.
3. Aydınlatma ve Elektrik Donanımı
- Tüm farlar (kısa/uzun), sinyaller, park, sis ve fren lambalarının doğru renkte ve sorunsuz çalıştığı kontrol edilir. LED aydınlatmalardaki tek bir bölümün bile yanmaması kusur sayılabilir.
- Korna ve silecek sistemi de denetlenir.
4. Lastik ve Yürüyen Aksam
- Lastikler: Diş derinliğinin yasal sınır olan 1.6 mm‘nin üzerinde olması gerekir. Lastiklerde yarık, balon veya anormal aşınma olup olmadığı kontrol edilir.
- Süspansiyon ve Direksiyon: Amortisörler, rot başları ve direksiyon kutusunda boşluk veya sızıntı olup olmadığı kontrol edilir.
Muayene Öncesi Hazırlık: Tek Seferde Geçmek İçin 10 Adımlık Kontrol Listesi
- Randevunuzu Alın: TÜVTÜRK’ün resmi web sitesi, mobil uygulaması veya çağrı merkezinden randevunuzu muayene tarihiniz gelmeden oluşturun.
- Borç Kontrolü: Aracınıza ait trafik cezası, MTV borcu veya OGS/HGS kaçak geçiş borcu olmamalıdır. e-Devlet’ten kontrol edin.
- Zorunlu Trafik Sigortası: Sigortanızın geçerli olduğundan emin olun.
- Gerekli Belgeler: Ruhsatınızı ve kimliğinizi yanınıza alın.
- Aydınlatma Sistemini Test Edin: Bir yakınınızdan yardım alarak tüm farlarınızı ve lambalarınızı tek tek kontrol edin.
- Silecek ve Su: Sileceklerinizin sağlam olduğundan ve cam suyu haznenizin dolu olduğundan emin olun.
- Lastik Kontrolü: Lastik hava basınçlarını aracınızın kapı içinde yazan değere ayarlayın. Gözle hasar kontrolü yapın.
- İlk Yardım Çantası ve Ekipmanlar: Yangın söndürücü (dolu ve ulaşılabilir yerde), ilk yardım çantası, üçgen reflektör gibi zorunlu ekipmanların eksiksiz ve kullanılır durumda olduğunu kontrol edin.
- Emniyet Kemerleri: Tüm emniyet kemerlerinin tokalarını kontrol edin, sorunsuz çalışmalıdır.
- İç ve Dış Temizlik: Aracın temiz olması, muayene teknisyeninin işini kolaylaştırır ve olumlu bir izlenim bırakır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Elektrikli araç muayene ücreti farklı mı?
Hayır. 2025 yılı itibarıyla, elektrikli binek otomobiller için muayene ücreti, benzinli veya dizel binek otomobiller ile aynıdır. Sadece egzoz emisyon ölçüm ücreti ödenmez.
Muayeneden kalırsam ne olur?
Aracınız “Ağır Kusurlu” bulunursa muayeneden kalır. Size tanınan 1 aylık süre içinde bu kusurları ücretsiz olarak gidertip, aynı istasyonda “muayene tekrarı” yaptırma hakkınız vardır. Bu süreyi geçirirseniz veya ikinci kontrolde de kalırsanız, tam muayene ücreti ödeyerek süreci baştan başlatmanız gerekir.
Bataryanın sağlığı (SoH) muayenede ölçülüyor mu?
Hayır. TÜVTÜRK muayenesi, bataryanın kalan ömrünü veya sağlık durumunu (SoH) ölçmez. Sadece batarya kutusunun ve yüksek voltaj hatlarının fiziksel güvenliğini kontrol eder.
Bir yanıt yazın
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.